SGK HİZMET BİRLEŞTİRMESİ NASIL VE NE ZAMAN YAPILIR?

SGK hizmet birleştirmesi neden önemlidir ve süresi var mıdır?

SGK hizmet birleştirmesi hem emeklilik hizmet süresinin hesaplanmasında hem de 1 Ekim 2008 tarihinden önce işe başlayanlar için önem taşımaktadır. Memur statüsünde çalışan kişinin, memur olmadan önceki hizmetleri, emekli keseneğine esas aylığı artırdığı gibi memurun statüsüne göre kazanılmış hak aylığını da yükseltmektedir. Ülkemizde çalışanlar üç farklı sosyal sigorta kurumu tarafından sosyal güvence altına alınabilmektedir. Sosyal güvenlik sağlayan kurumlar; Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu ve BAĞ-KUR'dur. Adı geçen bu kurumlar yeni düzenleme ile tek bir çatı altında birleştirilmiş ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kurulmuştur. 1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olan kişilerin ise sigortalılık statülerinin tamamı için 5510 sayılı Kanun geçerli olduğundan, SGK hizmet birleştirmesi yapmasına gerek kalmamıştır.

Hizmet birleştirmesi kimler tarafından yapılmalı?

SGK hizmet birleştirmesi, çalışanın farklı sosyal güvenlik kurumlarında çalışması söz konusu ise gündeme gelecektir. Emekli Sandığı, SSK ve BAĞ-KUR gibi farklı sosyal sigorta kurumlarında çalışmış olan kişiler emekliliklerine en az 6 ay süre kaldığında SGK hizmet birleştirmesi için başvurmaları gereklidir. Ancak hizmet birleştirme işlemlerinin uzun zaman alacağı göz önüne alınarak son altı ayı beklemeden müracaat etmek faydalı olacaktır.

Hizmet birleştirmesi yapılırken her ay da 30 gün olarak, her yıl 360 gün olarak kabul edilerek hesaplama yapılır. Toplam çalışma sürelerinin hesaplanmasında ay ya da yıl hesaplamasında bu sürelerin dikkate alınması önemlidir. SGK hizmet birleştirmesi işlemlerinde prim ödenmemiş süreler ve aynı tarihlere rastlayan hizmet süreleri hesaplamada dikkate alınmazlar.

Müracaat tarihi itibari ile emekli olmuş ve maaş bağlanmış çalışanların geriye dönük hizmet birleştirmesi talebinde bulunması mümkün değildir. Hak sahibinin fiziksel veya sağlık durumu elverişli değilse, yerine yasal varisleri veya vekaleti olan bir yakını hizmet birleştirmesi başvurusu yapabilir.

SGK hizmet birleştirmesi talebinde bulunmadan önce, varsa geçmişe dönük prim borçlarının ödenmesi gerekmektedir.

Hizmet birleştirmesi neden önemlidir?

SGK hizmet birleştirmesi talebinde bulunan kişinin memur olmadan önceki hizmetleri hem emekli keseneğine esas aylığı artırır hem de memurun statüsüne göre kazanılmış hak aylığını da artırır. Memuriyete İlk başlayışları 1 Ekim 2008 öncesinde olan kişiler, diğer statülerde geçen sürelerini birleştirirlerse, kişinin emeklilik keseneğine esas aylığı için terfi tarihi sigortalılık süresi kadar geriye götürülecektir. 

SGK hizmet birleştirilmesi ile ilgili madde 1 Ekim 2008 tarihi itibarıyla yürürlükten kaldırılmıştır. Bunun sonucu olarak 1 Ekim 2008 tarihinden sonra ilk kez memuriyete başlamış kişilerin daha önceki hizmetlerini birleştirmeleri halinde emekli keseneğine esas aylıklarında bu hizmetler dikkate alınmayacaktır. Çalışan için bu süre emekli keseneğine esas aylığını değiştirmeyeceğinden, aylığı artmayacak ancak toplam hizmet süresi artacaktır.

Birleştirme müracaatı nereye yapılır?

SGK hizmet birleştirilmesi talebinde bulunan kişi son çalıştığı kuruma ya da SGK ya hizmet birleştirme talebinde bulunabilir. Müracaatı ile ilgili süreci e-devlet veya SGK üzerinden takip edebilir. Hizmet birleştirme işlemi müracaata bağlı olan bir işlemdir, çalışanın/hak sahibinin müracaatı ile yürütülecek bir işlemdir. Hizmet birleştirme işlemini bir Uzman Avukat yardımı ile yürütmek zaman ve emek tasarrufu sağlayacaktır.

Hizmet birleştirmede süre hesaplama işlemi için kritik tarih 01.10.2008 dir. 1 Ekim 2008’den önce sigorta kaydı yapılmış kişilerin farklı kurumlara bağlı prim günleri arasından sayısı 1261’i bulan esas olarak alınır, prim günleri eşitse son çalışılan yer üzerinden hesaplama yapılır. 01.10.2008 tarihinden sonra sigortaya kaydolmuş kişiler için sigorta kurumları arasından en çok gün ödeme yapılan kurum üzerinden işlemler yürütülür.

En güncel konu: Hizmet birleştirmesinde “Yedi Yıl” kuralı

Mülga ancak 01.10.2008 tarihinden önce göreve başlayanlar için hükümleri cari olan 2829 sayılı Kanun’un 8. maddesi şöyledir:

“Aylığı bağlayacak kurum

MADDE 8.- Birleştirilmiş hizmet sureleri toplamı üzerinden, ilgililere; son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiilî hizmet suresi fazla olan kurumca, hizmet surelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet surelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına göre aylık bağlanır ve ödenir.”

Hizmet birleştirmesinde yedi yıl kuralı, 01.10.2008 tarihinden önce sigorta girişi yapılmış kişilerin hizmet birleştirmesinde toplanan primlerin hangi sosyal güvenlik kurumu altında toplanacağını belirleyen bir kuraldır. Bahsi geçen tarihten evvel çalışma hayatına girmiş kişilerin son yedi yılda çalıştıkları sosyal güvenlik kurumu esas alınacaktır.  Kişinin daha önce farklı kurumlardaki süre ne olursa olsun son yedi sene içerisinde hangi kurumda daha çok süre geçirmiş ise o kurum esas alınarak emeklilik işlemi yürütülecektir. SGK hizmet birleştirmesinde talebinde bulunan sigortalının son 7 yıllık fiili hizmet süresi (360 x 7 = 2520 gün) içerisinde en fazla hangi kurumdan hizmeti (2520/2= 1260 +1= 1261 gün) varsa o kurumdan emekli olması söz konusu olacaktır. Ancak uygulamada Yüksek Yargı kararlarına rağmen, SGK çalışanların memuriyet görevine başlamadan önce 1 gün bile olsa farklı sosyal güvenlik kurumunda kaydının bulunmasını Emekli İkramiyesini ödememesine gerekçe yapmaktadır.  Kazanılmış pek çok dava olmasına rağmen, yargı kararlarına uygun bir düzenleme henüz yapılmamıştır. SGK hizmet birleştirmesi konusunda sıkıntılarla karşılaşan hak sahiplerinin hiç gecikmeden yargı mercilerine başvurmaları gerekmektedir.

Yargı Kararlarında hizmet birleştirmesi

SGK hizmet birleştirmesine ilişkin Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15/01/2014 tarihli ve Esas No:2013/10-235 Karar No: 2014/9 sayılı kararında;

“Bu nedenle aynı tarihlere rastlamayan çalışmaların her iki çalışmaların birleştirilmesinden, çalışmaların toplamının aylık bağlanmasına yeterli olmaması halinde birleştirilmeleri mümkün olmadığı gibi; tek başına bir çalışmasının aylık bağlanmasına yeterli olması halinde, kişinin tüm sosyal güvenlik kurumlarına tabi hizmet sürelerini birleştirmeye zorlamayacağı gibi, …” ifadelerine açıkça aykırı uygulamalara gidilmektedir.

SGK hizmet birleştirmesi ile ilgili 16.03.2018 tarihli Ombudsman kararında da belirtildiği üzere birden fazla statüde hizmeti olup tek bir statüdeki hizmetinden dolayı aylık bağlanabilecek durumdaki sigortalıların, haklarında zorunlu olarak hizmet birleştirmesi uygulanmamasına ilişkin talepleri geçmiş dönemde gerek yargı organlarına gerekse Ombudsmanlık Kurumuna intikal etmiştir. Yargı organlarınca konuya ilişkin verilmiş içtihat niteliğinde kararlar (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 06/02/2002 tarihli ve 2002/21-132 E., 2002/139 K.; 10/03/2010 tarihli ve 2010/10-126 E., 2010/133 K.; 15/1/2014 tarihli ve 2013/235 E., 2014/9 K.; 12/02/2014 tarihli ve 2013/486 E., 2014/89 K.; Danıştay Onbirinci Dairesinin 17/01/2017 tarihli ve 2013/389 E., 2017/17 K.) bulunduğu gibi konu hakkında Ombudsmanlık Kurumunca da verilmiş 21/10/2013 tarihli ve 2013/53, 21/11/2016 tarihli ve 2016/2644 Karar No’lu “Tavsiye Kararları”  bulunmaktadır.

SGK hizmet birleştirmesi konusunda pek çok kişinin mağduriyeti söz konudur. Hak mağduriyetlerinin önüne geçmek amacı ile büromuza intikal eden olayları en doğru ve hızlı şekilde yargıya intikal ettirerek çözüm yoluna gitmekteyiz. Kazanılmış pek çok dava olmasına rağmen SGK her olay özelinde farklı kurum sigorta süresinin olmasını İkramiye ödememeye gerekçe yapmaktadır. Yukarıda belirttiğimiz Yüksek Yargı kararlarına ve Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsman) kararlarına rağmen hatalı uygulama devam etmektedir. Mağduriyetinizin bir an önce ortadan kaldırılması, hukuki olarak en hızlı ve doğru çözüme ulaşmak için Uzman Avukat yardımı almaktan çekinmeyiniz. 08.06.2020